Verkiezingsruis

Het is verkiezingstijd en dat in een tijd waarin geroepen wordt dat het vrije-markt-denken zich definitief gediskwalificeerd heeft. Omdat de financiële markten hebben aangetoond dat Adam Smith gelijk had toen hij schreef dat financiële markten gereguleerd moesten worden:

The obligation of building party walls, in order to prevent the communication of fire, is a violation of natural liberty, exactly of the same kind with the regulations of the banking trade which are here proposed.

Niet dat de neo-liberalen Smith echt hadden gelezen, die waren doorgaans te druk met het aanbidden van de sociopaat Ayn Rand, zoiets als hoe het christendom meer over de apostel Paulus dan over Jezus van Nazareth lijkt te gaan.

Hoe dan ook, in deze tijdgeest mogen woorden als "solidariteit" weer. En wordt het najagen van groei ter discussie gesteld. Zie bijvoorbeeld dit blog. De vraag die dan legitiem wordt: hoe maak je een nullijn of zelfs krimp sociaal hanteerbaar zonder dat ellende als onderstaand zich gaat voordoen:

Onze democratische rechtstaat (of wat er van over is) en nog sterker de verzorgingsstaat (met omslagstelsels zoals de AOW die eigenlijk pyramidespelen zijn) is bijzonder kwetsbaar voor langdurige stagnatie of krimp. Stagnatie en krimp die overigens realistischer zijn dan alle politieke praatjes over groei, de olieprijzen lijken een blijvende rem op groei te worden en anders de vergrijzing wel.

Iets waar deze verkiezingen nauwelijks een woord over gerept lijkt te gaan worden. Zelfs GroenLinks, een partij die electoraal gezien een optater lijkt te gaan krijgen, praat nog steeds over groei. Terwijl stagnatie en het daarmee gepaard gaande risico van stampende laarzen van knokploegen die degenen die 'anders' zijn te lijf gaan ons voorland dreigt te worden. Solidariteit realiseer je het makkelijkste in een groeiscenario, hoe moet dat de komende vijf jaar? Ik weet de antwoorden niet en het enige sprankje hoopgevende wat ik kan ontdekken is dat Europa te weinig jonge mannen heeft om als kanonnenvlees op het slagveld te laten dienen.